De vergeten Twentse Lente

Volgend voorjaar: Nieuw theaterspektakel op vliegveld Twenthe:

De vergeten Twentse Lente

Terwijl de decors van Hanna van Hendrik nog maar net zijn opgeruimd, zijn Johanna ter Steege en regisseur Liesbeth Coltof alweer aan het broeden op een splinternieuw theaterspektakel: De Vergeten Twentse Lente.

Het verhaal speelt zich af in een doodgewoon Twents dorp waar de verhoudingen op scherp komen te staan, als er aan de bewoners van het dorp een erfenis wordt geschonken van 50 miljoen euro. De zojuist aangestelde burgemeester Fenna, gespeeld door Johanna ter Steege, krijgt de taak het geld te verdelen. Als blijkt dat de erfenis direct te maken heeft met de April-mei-staking uit 1943 – 29 april precies 80 jaar geleden! - zet dat de verhoudingen in het dorp op scherp. Is het geld voor alle de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, is het voor de onderduikgezinnen of de nazaten van de April-mei-stakers. Of is het bedoeld voor de hele gemeenschap en niet alleen maar voor een paar mensen? Johanna ter Steege: “De kernvraag is, kiezen we voor onszelf of voor de gemeenschap.”

Groots decor

Net als bij Hanna van Hendrik wordt de voorstelling groots opgezet in één van de hangars op Vliegveld Twenthe in Enschede. Het publiek - per keer duizend mensen – verplaatst mee met de spelers en krijgt drie keer over een ander, decor te zien. Naast Johanna ter Steege speelt Laus Steenbeeke een hoofdrol en er is ruimte voor veel nieuw regionaal talent. Ook wordt er weer gedanst en muziek gemaakt.

Het idee is gebaseerd op het verhaal van een klein Frans dorp dat nog niet zo lang geleden een erfenis mocht verdelen van een Joodse inwoner. “Wij hebben dit gegeven gebruikt om te laten zien dat zo’n groot geldbedrag de verhoudingen in een klein dorp op scherp kan zetten”, vertelt regisseur Liesbeth Coltof. “In ons verhaal heeft de erfenis direct iets te maken met de April-mei-staking in 1943. We weten dat bij Stork in Twente een wilde staking uitbrak, toen bleek dat de Duitsers onze gecapituleerde soldaten naar Duitsland wilden sturen voor de Arbeitzeinsatz. De staking verspreidde zich al snel als een olievlek over heel Twente, Friesland en Limburg. Daags na de staking is standrecht ingevoerd, de Duitsers mochten iedereen standrechtelijk executeren zonder enig proces. Daar zijn 167 mannen en jongens bij omgekomen. Vijftig van hen zijn nooit teruggevonden. Het lijkt een beetje op een Sebrenica-verhaal. Sommige families zijn namelijk nog steeds op zoek naar het lichaam van hun voorvader.”

Ter Steege vult aan: “Het is een vergeten verhaal. Een verhaal dat we overigens vooral naar het nu trekken. Want wat er vandaag de dag gebeurt, vinden we misschien nog wel belangrijker dan het verleden. Ik speel Fenna en heb in het stuk zelf een opa die door de Duitsers is vermoord tijdens de April-mei-staking en wiens lichaam nooit is teruggevonden. Als burgemeester kom ik lijnrecht tegenover mijn broer Epi te staan (gespeeld door Laus Steenbeeke).”

Democratie onder druk

Wie gaat kijken naar De Vergeten Twente Lente, ontdekt meteen dat wat in het verleden is gebeurd, doorklinkt in het heden, verklappen de initiatiefnemers. “We willen het publiek vooral ook aan het denken zetten: aan welke kant sta ik eigenlijk? Verder is het natuurlijk een verhaal van alle tijden over een democratie die onder druk staat. We hebben te maken met een enorme polarisatie. Democratie is een kostbaar goed, daar moeten we zuinig op zijn. Dat moeten we onderhouden. Je mag denken wat je wilt, maar je kunt niet altijd zeggen wat je wilt. En belangrijker nog: je krijgt niet altijd wat je wilt. Het is geven en nemen. Als de meerderheid voor is, moet je toch ook voor de minderheid zorgen.”

Net als bij Hanna van Hendrik proberen de makers opnieuw iets aan te wakkeren. Ter Steege: “Johan Remkes noemde op 5 oktober onze eerste voorstelling, Hanna van Hendrik, in de inleiding van zijn stikstofverslag. Mede door deze theaterproductie was hij er zich van bewust geworden ‘dat de politiek al heel lang te weinig van de mens uitgaat’. Terwijl, het gaat om die mensen, het gaat om die persoonlijke verhalen. Dat hij dat oppikte, mede dankzij onze voorstelling, daar zijn we natuurlijk hartstikke trots op. Dat smaakt naar meer.”

De voorstelling is te zien vanaf 26 april t/m 4 juni 2023 op vliegveld Twenthe in Enschede. In eerste instantie worden er 46 voorstellingen gegeven. Bij succes volgen er meer. Meer informatie: www.devergetentwentselente.nl

Oproepje

Johanna ter Steege en Liesbeth Coltof zijn nog op zoek naar amateurspelers met een niet-westerse achtergrond. Mannen en vrouwen tussen de 17 en 70 jaar die deel willen worden van deze theaterfamilie en die het leuk vinden om op een toneel te staan. Voel je je aangesproken? Mail dan: casting@devergetentwentselente.nl en wie weet sta jij in het voorjaar op de planken.

Fotografie: Ebo Fraterman.